De betekenis van goed koopmansgebruik houdt in dat je de boekhouding van je bedrijf verwerkt als een goed koopman. De regels voor goed koopmansgebruik zijn ontstaan uit het belastingrecht. Hierbij is het belangrijk dat je een boekhouding voert die past bij jou type onderneming. Je kan je voorstellen dat de eisen van de boekhouding van Philips er anders uitziet als van de bloemist in een buurt winkelcentrum.
Wat betekent goed koopmansgebruik voor jou bedrijf?
De uitleg van het begrip goed koopmansgebruik is regelmatig door de belastingrechter gedaan, maar is voor ieder type bedrijf of situatie anders uit te leggen. Daarnaast is het aan veranderingen onderhevig omdat deze fiscale term verandert door nieuwe ontwikkelingen van ondernemingen.
Goed koopmansgebruik is een fiscale term die is onderverdeeld in een aantal elementen.
- Het realiteitsbeginsel
- Het eenvoudigheidsbeginsel
- Het voorzichtigheidsbeginsel
Deze beginselen zijn van belang bij het bepalen van de winst van je bedrijf. Daarnaast is er vereist dat je een bestendige gedragslijn hanteert. Het is namelijk niet de bedoeling dat je zomaar een andere systematiek gebruikt om een fiscaal voordeel te behalen.
De winst van je bedrijf bepaal je op basis van bedrijfseconomische uitgangspunten waarbij je rekening houdt met de regels van goed koopmansgebruik.
Goed koopmansgebruik bij de bepaling van de winst volgens bedrijfseconomie en belastingrecht
De bedrijfseconomische winst kan verschillen van de fiscale winst. Deze afwijkingen zijn bepaald door de wetgever. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan om zaken te stimuleren of juist te ontmoedigen.
Je kan hierbij denken aan de volgende voorbeelden:
- Bijtelling wegens privégebruik auto
- Beperking van de kosten van relatiegeschenken, lunches en diners en representatiekosten.
- De kleinschaligheidsinvesteringsaftrek
- De ondernemersaftrek (zoals zelfstandigenaftrek en meewerkaftrek)
- De fiscale oudedagsreserve
- De MKB winstvrijstelling
- De afschrijvingsbeperking op investeringen
Ondanks de verschillen voor de berekening van de fiscale winst ten opzichte van de bedrijfseconomische winst moet goed koopmansgebruik worden gevolgd.
Wat is een bestendige gedragslijn?
De winstberekening moet gedaan worden op basis van een bestendige gedragslijn. Je mag dus een bepaalde keuze of methode niet zomaar aanpassen met als doel om een fiscaal voordeel te behalen.
Een goed voorbeeld hierbij is de auto die zowel voor privé als voor de zaak word gebruikt. Volgens de vermogensetikettering mag je kiezen om deze auto zakelijk of als privévermogen te verwerken. Nadat bijvoorbeeld is gekozen om de auto als privévermogen te verwerken mag voor de zakelijke autoritten € 0.19 per kilometer worden gedeclareerd aan je bedrijf. Op basis van de bestendige gedragslijn mag er niet op deze keuze worden teruggekomen zonder geldige rede. Dit betekent dat de auto privévermogen blijft totdat deze is verkocht of voor andere doeleinden gebruikt gaat worden.
Wat is het realiteitsbeginsel?
Hierbij moeten opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de jaren waarop deze betrekking hebben. De factuurdatum is hierbij dus niet bepalend.
Een voorbeeld hiervan is een opdracht die je gaat uitvoeren voor een klant waarbij je hebt afgesproken een voorschotfactuur te sturen. De werkzaamheden starten pas na 1 januari. De omzet moet worden toegekend aan het volgende jaar omdat je dan de werkzaamheden uitvoert en dus niet aan het jaar waarop je de factuur hebt gestuurd.
Wat is het eenvoudigheidsbeginsel?
Een kleine zelfstandige hoeft geen hele ingewikkelde berekeningen te maken om opbrengsten en kosten toe te rekenen aan het jaar waar deze betrekking op hebben. Vooral niet als het om relatief lage bedragen gaat.
Zo kunnen er bijvoorbeeld abonnementen of verzekeringspremies overlopen naar het volgende jaar. De plaatselijke slager in het winkelcentrum mag deze kosten toerekenen aan het jaar waarop de factuurdatum staat omdat het om lage bedragen gaat.
Wat is het voorzichtigheidsbeginsel?
Volgens goed koopmansgebruik ben je voorzichtig bij het bepalen van de winst van je bedrijf. Dit betekent dat je niet te positief omgaat in bepaalde situaties. Een opbrengst hoeft pas tot de winst gerekend te worden nadat is gebleken dat de opbrengst is gerealiseerd. Tevens mag je alvast rekening houden met kosten voordat duidelijk is of deze daadwerkelijk gemaakt gaan worden.
Bijvoorbeeld van een klant staat een factuur als onbetaald in je administratie. Je hebt begrepen dat deze klant financieel in zwaar weer zit. Dan mag je alvast een voorziening debiteuren opnemen waardoor je bij de winstberekening rekening houdt dat deze factuur niet wordt betaald. Hierdoor hou je alvast rekening met nadelen die in het volgende jaar ontstaan.
Je administratie verwerken volgens goed koopmansgebruik met een boekhoudprogramma?
Er zijn diverse online boekhoudprogramma’s die heel goed te gebruiken zijn om je administratie bij te houden waarbij rekening wordt gehouden met goed koopmansgebruik. We hebben diverse boekhoudpakketten getest die hiervoor in aanmerking komen.